Epiretinal Membran

Epiretinal Membran (Göz Arkası Zar Oluşumu): Görmenizdeki “Buruşukluk” Nedir?

Gözlerimiz tıpkı bir fotoğraf makinesi gibi çalışır; görüntüyü alan film tabakası ise gözün arka duvarındaki retinadır. Bazen bu hassas tabakanın üzerinde ince, şeffaf bir zar tabakası oluşur ve zamanla büzüşerek görme kalitesini bozar. Tıbbi adıyla Epiretinal Membran (ERM), halk arasındaki adıyla “Göz Arkasında Zar Oluşumu” veya “Makula Kırışıklığı”, özellikle 50 yaş üzeri bireylerde sıkça karşılaştığımız bir durumdur.

Görüşünüzde sanki buruşuk bir jelatinin arkasından bakıyormuşsunuz gibi bir bulanıklık veya eğrilme mi hissediyorsunuz? Medicana Ataköy Göz Kliniği olarak, epiretinal membran hakkında bilmeniz gerekenleri ve tedavi süreçlerini sizler için anlattık.

Epiretinal Membran (ERM) Nedir?

Epiretinal membran, görme merkezimiz olan makulanın üzerinde, istenmeyen fibrotik bir dokunun (ince bir zarın) büyümesidir. Bu zar zamanla kasılarak büzüşür ve altında yer alan retinayı da büzüştürür (kırıştırır).

Bunu, düzgün bir masa örtüsünün (retina) üzerine dökülen bir yapıştırıcının kuruyup büzüşmesi ve örtüyü kırıştırması gibi düşünebilirsiniz. Retina yüzeyi düzgünlüğünü yitirdiğinde, beyne iletilen görüntü de bozulur ve şekil değiştirir.

Resim 1: Epiretinal öncesi

Resim 2: Epiretinal sonrası

Neden Oluşur?

Çoğu vakada belirli bir neden bulunamaz (idyopatik) ve yaşlanma sürecinin doğal bir sonucu olarak ortaya çıkar. Gözün içini dolduran vitreus sıvısının retinadan ayrılması (Arka Vitreus Dekolmanı) sırasında, retina yüzeyinde kalan hücrelerin çoğalmasıyla bu zar oluşabilir.

Diğer risk faktörleri şunlardır:

• Daha önce geçirilmiş göz ameliyatları (Katarakt vb.).
• Diyabetik retinopati (Şekere bağlı göz kanamaları).
• Göz travmaları.
• Retina yırtıkları veya dekolmanı geçmişi.
• Üveit (Göz içi iltihaplanmaları).

Epiretinal Membran Belirtileri

Hastalık genellikle yavaş ilerler. Başlangıç aşamasında hasta hiçbir şey fark etmeyebilir. Ancak zar kalınlaşıp büzüştükçe şu belirtiler ortaya çıkar:

• Görüntüde Yamulma (Metamorfopsi): Düz çizgilerin (pencere kenarları, elektrik direkleri) dalgalı veya kırık görünmesi.
• Merkezi Bulanıklık: Görme alanının ortasında netlik kaybı.
• Çift Görme: Tek gözle bakıldığında dahi nesnelerin gölgeli veya çift görünmesi.
• Büyüklük Farkı: Cisimlerin olduğundan daha büyük veya daha küçük görünmesi.

Resim 3: Epiretenal genel görünümü

Tanı Nasıl Konulur?

Medicana Ataköy Göz Kliniği’nde, uzman retina birimimiz tarafından yapılan detaylı muayenede ERM tanısı kolaylıkla konulabilmektedir.

• OCT (Optik Koherens Tomografi): Tanıda en kritik teknolojidir. Retinanın mikron düzeyinde kesitini alarak zarın kalınlığını, retinayı ne kadar çektiğini ve ödem oluşturup oluşturmadığını saniyeler içinde gösterir. Tedavi kararını vermemizde en büyük yardımcımızdır.

Tedavi Yöntemleri: Her Zar Ameliyat Gerektirir mi?

Hayır. Epiretinal membran tanısı alan her hastanın ameliyat olması gerekmez.

• Takip Süreci: Eğer zar çok inceyse ve hastanın görme kalitesini günlük hayatını etkileyecek kadar bozmuyorsa, ameliyatsız takip protokolü uygularız. Düzenli OCT çekimleri ile ilerleme izlenir.
• Cerrahi Tedavi (Vitrektomi): Eğer görme keskinliği belirgin şekilde düşmüşse veya cisimleri eğri görme hastayı rahatsız ediyorsa tek çözüm cerrahidir.

Membran Soyma (Peeling) Cerrahisi

Bu işlem, Pars Plana Vitrektomi adı verilen mikro cerrahi yöntemiyle yapılır. Gözün arkasına girilerek retina üzerindeki bu ince zar, saç telinden çok daha ince aletlerle soyulup alınır. Zarın baskısı kalktığında, retina zamanla (tıpkı ütülenen bir kumaş gibi) düzelmeye başlar ve görme kalitesi artar.